Ο ποιητής των τραγουδιών

Ο ποιητής του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού, που ζωντάνεψε μέσα από τον λόγο του, με τον πλέον γλαφυρό τρόπο, τα συναισθήματα, την αμφισβήτηση, τις χαρές, τις λύπες, τα αδιέξοδα, τους έρωτες, όχι μόνον της δικής του αλλά και των επόμενων γενεών, με τραγούδια - σύμβολα όπως το «Ερωτικό» (Με μια Πιρόγα), «Η Ρόζα» και τόσα άλλα, ο Αλκης Αλκαίος δεν βρίσκεται πια κοντά μας.
Ο ποιητής των τραγουδιών
«Εφυγε» χθες το πρωί χτυπημένος από τον καρκίνο, σε ηλικία 63 ετών.Στην περίπτωση του Αλκη Αλκαίου υπήρχε το εξής παράδοξο: ποτέ άλλοτε δεν γράφτηκαν τόσο δημοφιλή τραγούδια από έναν τόσο σεμνό, αποστασιοποιημένο από τα φώτα, σχεδόν «άφαντο» άνθρωπο. Οσο κι αν ψάξει κανείς δεν θα βρει πουθενά συνεντεύξεις, δημόσιες εμφανίσεις του ούτε καν φωτογραφίες του. Η μοναδική φωτογραφία που έβγαλε για δίσκο ήταν το '88 στο «Εμπάργκο» του Θάνου Μικρούτσικου. Γιατί αυτός ο τόσο «άγνωστος» οπτικά, αλλά τόσο «γνώριμος» μέσα από τα τραγούδια του άνθρωπος πίστευε πως «τον καλλιτέχνη είναι καλό πρώτα να τον κρίνουμε από το έργο του που μας άφησε κι έπειτα να ενδιαφερόμαστε για τον κύκλο της ζωής του».

Στην Πάργα
Ο Βαγγέλης Λιάρος, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα και μεγάλωσε στην Πάργα. Η πρώτη του επίσημη παρουσία έγινε το 1967, στην Πάργα, με τη διάλεξή του «Κώστας Καρυωτάκης - Ο ποιητής που αγαπήθηκε και μισήθηκε». Κομβικό σημείο της ζωής του, ωστόσο, υπήρξε η συνάντησή του με τον Θάνο Μικρούτσικο ο 1978 στον δίσκο «1848 - Τα τραγούδια της λευτεριάς», για να ακολουθήσει πολύχρονη καλλιτεχνική σχέση από την οποία θα προκύψουν κάποιοι από τους σημαντικότερους δίσκους του σύγχρονου ελληνικού τραγουδιού: «Εμπάργκο» (1982), «Οσο κρατάει ένας καφές», «Στου αιώνα την παράγκα», «Υπέροχα μονάχοι»...

Ο Αλκης Αλκαίος συμμετείχε δυναμικά στους αγώνες ενάντια στη χούντα, με αποτέλεσμα να υποστεί βασανιστήρια από το καθεστώς.

«Είναι σαν να έχασα το άλλο μου μισό...», μας εξομολογείται ο Θάνος Μικρούτσικος και συνεχίζει: «Τα πάνω από 100 τραγούδια που κάναμε μαζί σηματοδότησαν και για μένα μία άλλου τύπου εκδοχή στο τραγούδι. Συνεπώς ο Βαγγέλης Λιάρος πραγματικά για μένα σήμαινε, όχι πολλά, τα πάντα από μία άποψη. Το χαρακτηριστικό του ήταν πως στα 35 χρόνια που εμφανιζόταν σηματοδοτεί μια άλλη πλευρά του ελληνικού τραγουδιού. Βεβαίως σέβεται το παρελθόν, βεβαίως τα ίχνη του μπορεί να τα βρεις στους προηγούμενους, αλλά είναι τόσο έντονη προσωπικότητα και τόσο πρωτότυπες η σκέψη του, οι εικόνες του, οι ιδέες, τα σύμβολά του. Αλλά και η προφητική του σκέψη. Δηλαδή το 1986 μού δίνει τη "Ρόζα". Κι εκεί μέσα γράφει: "Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία/πώς η ιστορία γίνεται σιωπή...". Και αυτό έγινε. Πριν από 30 και πλέον χρόνια μού δίνει την "Πιρόγα" και λέει: "Κι εγώ ένα πεδίο βολής που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι...". Οποιονδήποτε Ελληνα πολίτη κι αν ρωτήσεις σήμερα θα σου πει ότι αισθάνεται πως βιάζεται από ξένους φαντάρους...». Και καταλήγει με νόημα: «Κατά βάση ο Βαγγέλης ήταν ποιητής που κρυβόταν πίσω από τους στίχους για τραγούδι».

Ο Αλκης Αλκαίος συνεργάστηκε και με πολλούς ακόμη σημαντικούς εκπροσώπους του ελληνικού τραγουδιού: με τη Χαρούλα Αλεξίου στον δίσκο «Η αγάπη είναι ζάλη», με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου στους δίσκους «Χορεύω», «Χρόνια Πολλά» και στο πιο πρόσφατο «Ουράνια Τόξα» (2009), αλλά και με τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Μανώλη Λιδάκη, τον Μίλτο Πασχαλίδη, τη Μελίνα Κανά. «Ο Αλκης Αλκαίος σηματοδοτεί τον Νίκο Γκάτσο της σημερινής εποχής», εκτιμά ο Νότης Μαυρουδής και συμπληρώνει: «Χάσαμε έναν άνθρωπο του ποιητικού λόγου που δεν καταναλώθηκε ποτέ στην προβολή, που ζούσε μοναχικά στη φωλιά του και μέσα από ποιήματά του ξέραμε ότι υπήρχε...».

Η κηδεία του θα γίνει σήμερα στην Πάργα.

Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία
πώς η ιστορία γίνεται σιωπή
τι με κοιτάζεις Ρόζα μουδιασμένο
συγχώρα με που δεν καταλαβαίνω
τι λένε τα κομπιούτερς κι οι αριθμοί

Από τη «Ρόζα»
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΚΟΥΚΑ